ΕΡΤ2
Η ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ Με τον Χρήστο Νικολόπουλο και την Αθηνά Καμπάκογλου
«Η δική μας Ανατολή»
Δείτε τέσσερα υπέροχα βίντεο
Ημερομηνία μετάδοσης: Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2022, στις 22:00
«Η Αυλή των Χρωμάτων» συνεχίζει το μουσικό της ταξίδι, με ένα αφιέρωμα στα ελληνικά τραγούδια που έχουν δεχτεί τις επιρροές του ανατολίτικου κόσμου.
Το Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2022, στις 10 το βράδυ, στην ΕΡΤ2, η δημοσιογράφος Αθηνά Καμπάκογλου και ο συνθέτης Χρήστος Νικολόπουλος, αφιερώνουν την εκπομπή στα λαϊκά τραγούδια, κυρίως της δεκαετίας του ’60, που επηρεάστηκαν από ανατολίτικα μοτίβα. Στα τραγούδια που «μιλούσαν» στις ψυχές των λαϊκών ανθρώπων.
Κομμάτια ελληνικά, περίτεχνα συνδυασμένα με ήχους και μελωδίες αραβικές, μαροκινές, έθνικ, ινδικές, τούρκικες… πιο εξωτικές που σε κάνουν να ταξιδεύεις και να ονειρεύεσαι...
Στο αφιέρωμά μας, μοναδικά, ερμηνεύουν κομμάτια της «δικής μας Ανατολής» οι: Ζαφείρης Μελάς, Ευδοκία, Βασιλική Νταντά, Μαρίνα Μανωλάκου.
Τέτοια τραγούδια, πολλοί Έλληνες συνθέτες αντέγραψαν και σπουδαίοι τραγουδιστές, ερμήνευσαν.
Έλληνες καλλιτέχνες έχουν διασκευάσει ουκ ολίγες φορές, ανατολίτικα τραγούδια.
Ταυτόχρονα, υπήρξαν πολλές ανατολίτικες εκτελέσεις ελληνικών τραγουδιών, όπως τα «Τα μαύρα μάτια σου». Τραγούδι ενός σπουδαίου Αιγύπτιου συνθέτη, που ερμήνευσε ο Abdel Halim Hafez, ο σημαντικότερος καλλιτέχνης του αραβικού κόσμου. Στη χώρα μας, αποδόθηκε ανεξίτηλα με «τσιγγάνικο πάθος», το 1977, από τον Μανώλη Αγγελόπουλο.
Ποιος να ξεχάσει… τη «Ζιγκουάλα» που παραπέμπει σε μια Σουηδέζα Τσιγγάνα… Το πρωτοερμήνευσαν ο Στέλιος Καζαντζίδης και η Μαρινέλλα, το 1959. Ένα τραγούδι που έκανε τότε, πάταγο.
Το κομμάτι ερμηνεύει ο Ζαφείρης Μελάς.
Δείτε το βίντεο στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=eQSNOqxmhfA
Τη «Μαγκάλα», την ηρωίδα της ινδικής ταινίας του 1952 «Μαγκάλα, το ρόδο των Ινδιών» που την υποδύθηκε η Nimmi, με τα υπέροχα αμυγδαλωτά καστανομελί μάτια. Μία ταινία που σημάδεψε τον Μανώλη Ρασούλη, όταν επισκέφθηκε την Ινδία.
Τη «Μαντουβάλα», που εκτός από τίτλος ινδικής ταινίας του ’50, ήταν μια πανέμορφη πρωταγωνίστρια του Bollywood που «έφυγε» πολύ νέα.
Η «Μισιρλού» μιλούσε για μια όμορφη Αιγύπτια. Ένα τραγούδι με ιστορία 100 ετών και εκατοντάδες επανεκτελέσεις. Ξεκίνησε από την Αίγυπτο, πέρασε από την Ελλάδα κι έγινε τεράστια επιτυχία σε όλο τον κόσμο. Αρχικά, εκεί στη δεκαετία του ’20, γράφτηκε σαν ζεϊμπέκικο, σε πιο αργό ρεμπέτικο τέμπο. Στη συνέχεια, ο Νίκος Ρουμπάνης κυκλοφόρησε μια πιο ορχηστρική τζαζ εκδοχή, με ανατολίτικο «άρωμα».
Το 1960 η μελωδία της ελληνικής «Μισιρλού» ταξιδεύει στην Αμερική χάρη στον Αμερικανό -με λιβανέζικες ρίζες- κιθαρίστα Ντικ Ντέιλ, όταν του ζητείται να παίξει ένα ολόκληρο τραγούδι, πάνω σε μια χορδή της κιθάρας του.
«Έχει πολλές διασκευές σε Λίβανο, Περσία, Αμερική… Ξεκίνησε ως παραδοσιακό αδέσποτο…», λέει η Ρενάτα Δαλιανούδη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εθνομουσικολογίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Το 1994 η Μισιρλού γίνεται ξανά επιτυχία, καθώς ακούγεται στο σάουντρακ της ταινίας «Pulp Fiction». Το κομμάτι ερμηνεύει η Μαρίνα Μανωλάκου. Δείτε το βίντεο στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=xu0Yq4FxHxE
Ο καλλιτεχνικός επιμελητής μας, Κώστας Μπαλαχούτης, στο ειδικό ένθετο, παρουσιάζει περιεκτικά και εύστοχα, πώς η Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 συνέβαλε ώστε Ελλάδα και Ανατολή να αλληλοεπηρεαστούν. Άνθρωποι με διαφορετικές προελεύσεις και επιρροές, να «συναντηθούν» και η κουλτούρα της Ανατολής, να ριζωθεί βαθιά μέσα μας, εμπλουτίζοντας τον πολιτισμό και εν τέλει τη ζωή μας.
«Ανατολή Ανατολή, δική σου είμαστε φυλή»
Στην παρέα μας, σε ανατολίτικους ρυθμούς, η ηθοποιός Ελένη Φιλίνη που υπηρετεί το λαϊκό τραγούδι και με το γνωστό της ταμπεραμέντο, ερμηνεύει το δημοφιλές κομμάτι «Πήγα σε μάγισσες» και λικνίζεται υπό τους ήχους της μουσικής του Χρήστου Νικολόπουλου. Το τραγούδι πρωτοερμηνεύθηκε το 1985 από τη Γλυκερία και τον Νίκο Παπάζογλου. Δείτε το βίντεο στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=fQXKPyjONHY
Ο ηθοποιός Νίκος Καραγεώργης, που έπαιξε στην τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ1 «Τα καλύτερά μας χρόνια» και τον Μάρτιο επιστρέφει με την παράσταση «Αχ αυτή η γυναίκα μου», μας μιλά για τη γνωριμία του με τον Ζαφείρη Μελά και αναπολεί τη φιλία που είχε ο αείμνηστος πατέρας του Κώστας Καραγεώργης, με τον τραγουδιστή.
Άλλα τραγούδια που ακούγονται στην εκπομπή:
«Καραπιπερίμ» (Μες της Πόλης τα στενά), ένα κομμάτι του 1952, σε στίχους Σπύρου Περιστέρη και μουσική Γιάννη Παπαϊωάννου. Παρομοιάζει το Καραμπιμπερίμ (μαύρο πιπέρι) με τη «γεύση» της μελαχρινής κοπέλας (Σεκερίμ). «Από αρχαιοτάτων χρόνων, όλες οι χώρες, περιοχές από Αίγυπτο, Τυνησία, Μαρόκο προς Ανατολή… προσεγγίζουν με τον ίδιο τρόπο, το γυναικείο φύλο και αυτό, αποτυπώνεται και στο τραγούδι. Αποθεώνουν το γυναικείο σώμα, τις καμπύλες και το κάλλος…», λέει η Ρενάτα Δαλιανούδη.
Η ιστορία του ανατολίτικου χορού (ή χορού της κοιλιάς) χάνεται στα βάθη των αιώνων. Είναι ο αρχαιότερος για τη θηλυκή υπόσταση και τη γυναικεία ιδιοσυγκρασία. Τραγουδάει η Ευδοκία, χορεύει η καθηγήτρια ανατολίτικου χορού, Πέννυ Μπαϊλή. Δείτε το βίντεο στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=QwwHejEDh0E
«Φτάνει – φτάνει» (Η ζωή μου κύκλους κάνει) ένα κορυφαίο παραδοσιακό, σε πρώτη εκτέλεση από τη Χ. Αλεξίου και τον Γιώργο Σαρρή, το 1982. Ο Νικολόπουλος μετέχει καίρια στον δίσκο της Αλεξίου και με δικά του τραγούδια και με τα παιξίματά του.
«Να ’ρθεις ξανά», σε στίχους Τασούλας Θωμαΐδου και μουσική Χρήστου Νικολόπουλου.
«Μανώλια», σε πρώτη εκτέλεση από τον Στέλιο Καζαντζίδη, το 1961. Ο Καζαντζίδης νόμιζε ότι η «Μανώλια» ήταν γυναικείο όνομα. Πολλά χρόνια αργότερα έμαθε πως πρόκειται για λουλούδι!
«Σ’ αναζητώ» σε πρώτη εκτέλεση από τον Μανώλη Αγγελόπουλο, το 1977. Ο Αγγελόπουλος ήταν ο πρώτος τραγουδιστής, φίρμα πρώτης γραμμής, που συνόδευσε ο Νικολόπουλος «πιτσιρίκος» σε ζωντανές εμφανίσεις.
«Η Μπαρμπαριά» (Ένα τραγούδι απ’ τ’ Αλγέρι), 1948, του Απόστολου Καλδάρα. Ύμνος του εξωτισμού και της απόδρασης από τη σκληρή «εμφυλιοπολεμική» πραγματικότητα.
Το Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2022, στις 22:00, στην ΕΡΤ2, με την Αθηνά Καμπάκογλου και τον Χρήστο Νικολόπουλο, σας προσκαλούμε να αποδράσουμε και να διασκεδάσουμε με τη «δική μας Ανατολή».
Ενορχηστρώσεις και διεύθυνση ορχήστρας: Νίκος Στρατηγός
Παίζουν οι μουσικοί: Νίκος Στρατηγός (πιάνο), Γιάννης Σταματογιάννης (μπουζούκι), Δημήτρης Ρέππας (μπουζούκι), Μανώλης Κόττορος (βιολί), Τάσος Αθανασιάς (ακορντεόν), Κώστας Σέγγης (πλήκτρα), Λάκης Χατζηδημητρίου (τύμπανα), Νίκος Ρούλος (μπάσο), Βαγγέλης Κονταράτος (κιθάρα), Σπύρος Γλένης (κρουστά).
Παρουσίαση: Χρήστος Νικολόπουλος - Αθηνά Καμπάκογλου Σκηνοθεσία: Χρήστος Φασόης Αρχισυνταξία: Αθηνά Καμπάκογλου Διεύθυνση παραγωγής: Θοδωρής Χατζηπαναγιώτης - Νίνα Ντόβα Εξωτερικός παραγωγός: Φάνης Συναδινός Καλλιτεχνική επιμέλεια: Κώστας Μπαλαχούτης Ενορχηστρώσεις - Διεύθυνση ορχήστρας: Νίκος Στρατηγός Σχεδιασμός ήχου: Νικήτας Κονταράτος Ηχογράφηση - Μίξη ήχου - Master: Βασίλης Νικολόπουλος Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιάννης Λαζαρίδης Μοντάζ: Χρήστος Τσούμπελης Υπεύθυνη καλεσμένων: Δήμητρα Δάρδα Δημοσιογραφική επιμέλεια: Κώστας Λύγδας Βοηθός αρχισυντάκτη: Κλειώ Αρβανιτίδου Υπεύθυνη επικοινωνίας: Σοφία Καλαντζή Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος Στίχοι: Κώστας Μπαλαχούτης Σκηνογραφία: Ελένη Νανοπούλου Ενδυματολόγος: Νικόλ Ορλώφ Διακόσμηση: Βαγγέλης Μπουλάς Φωτογραφίες: Μάχη Παπαγεωργίου